Natura daje człowiekowi nieograniczone możliwości, począwszy od roślinności i pożywienia kończąc zaś na surowcach energetycznych. Niestety zasoby naszej natury mogą w pewnym momencie skończyć się, szczególnie surowce, których nie da się odbudować. Do takich przykrych skutków może dojść w przypadku, kiedy spożycie będzie większe niż wydobycie. Im większe będzie zapotrzebowanie na dany surowiec, tym szybciej przestanie być dostępny dla ogółu społeczeństwa. Wraz z malejącą liczbą wydobytego surowca będą zgodnie szły wysokie ceny. Czy możemy tego uniknąć? Jak sobie radzić z tak dużym zapotrzebowaniem na pewne surowce – czy można je czymś zastąpić? Podobnie sprawa ma się do kataklizmów, które w ostatnim czasie coraz częściej nawiedzają nasz kraj, jak i cały świat. Czy za wszystko odpowiada zmienny klimat? Czy człowiek jest w stanie przewidzieć skalę danego zjawiska pogodowego, by móc mu zapobiec?
Z pewnością wielu ludzi zastanawia się nad zastąpieniem kłopotliwych surowców tymi bardziej dostępnymi i odnawialnymi. Zastąpienie energii atomowej tą wodną – czy to w ogóle możliwe? Powstaje wiele pytań, które dotyczą natury, nie na wszystkie aktualnie można znaleźć odpowiedź. Nowe zjawiska nawiedzające naszą planetę zaczynają coraz bardziej intrygować klimatologów – czy to wina klimatu, czy działania ludzi wobec natury zmieniają klimat nieodwracalnie? Niestety, ingerencja człowieka w klimat powoduje jego diametralną zmianę. Nowe sposoby obróbki gleb, coraz bardziej unowocześnione rolnictwo, więcej spalin – niby nic nie znaczące działania, a klimat wrażliwy chłonie to wszystko jak przysłowiowa gąbka.
Poniżej kilka wyjaśnień nurtujących kwestii.
Człowiek wobec naturalnych zagrożeń środowiska.
Człowiek od zawsze był ogniwem dużo słabszym od klęsk żywiołowych, a jego ingerencja w środowisko z wieku na wiek była coraz bardziej przemyślana. W dzisiejszych czasach w miarę swoich możliwości umie przewidzieć niektóre skutki nadchodzących kataklizmów, np. tsunami, nawałnic, powodzi czy suszy. Niestety, nie wystarcza to aby umieć przewidzieć skutki tych klęsk. Trzeba opracowywać system szybkiego i skutecznego opracowywania następstw tych klęsk. Dzięki szybkiej organizacji pomocy, skutki nadnaturalnych zjawisk przyrodniczych są usunięte najszybciej jak to się da i nie zagrażają ludności mieszkającej w okolicy. Wyszkolone i wyspecjalizowane grupy naukowców, posiadających wysokiej jakości sprzęt jest w stanie szybko podjąć ważne decyzje dotyczące usunięcia skutków klęsk. W grupach naukowców znajdują się inżynierowie i technicy posiadający odpowiednią wiedzę na temat usuwania przykrych skutków klęsk żywiołowych.
Klęski żywiołowe zazwyczaj niepokoją te tereny, które są gęsto zaludnione oraz dobrze zagospodarowane przez ich właścicieli. Do grona najczęściej nawiedzanych przez przeróżne zjawiska atmosferyczne można zaliczyć Wyspy Japońskie, zachodnie wybrzeża Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej jak i Nizinę Gangesu. To właśnie tam w ostatnich latach odnotowano najgroźniejsze kataklizmy – tsunami, huragany czy trąby powietrzne. Co stoi za tak częstym nawiedzaniem przez te zjawiska? Wpływa na to ukształtowanie terenu, jego cechy środowiska, które umożliwiają dobry rozwój rolnictwa, rozwinięta żegluga czy rozwój przemysłu przez występowanie bogactw naturalnych. Na szczęście w miarę rozwoju cywilizacyjnego człowiek jest w stanie szybciej przewidzieć, gdzie dany kataklizm uderzy. O nadchodzącym niebezpieczeństwie informują stacje meteorologiczne poprzez wykorzystanie przeróżnych sond i sejsmografów, również rozwinięta telekomunikacja i możliwość wykonywania zdjęć satelitarnych nie jest obojętna. Rozwój technologii pozwala śledzić przesuwanie się cyklonów, może nawet zmienić bieg lawy, kiedy to miało miejsce w 2002 roku, gdy wulkan Etna wybuchł.
Wiele ingerencji człowieka w przyrodę przynosi pozytywny skutek, jednakże są i takie, które przynoszą więcej szkody niż pożytku.
Słówko o odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody.
Na całej powierzchni Ziemi istnieje wiele źródeł zasobów naturalnych. Można je podzielić na organiczne i nieorganiczne, ale także na odnawialne i nieodnawialne. Pozyskiwane są one z litosfery, hydrosfery, biosfery jak i atmosfery. Wszystkie są bardzo ważne dla człowieka, lecz niektórych surowców możnaby nieco zaoszczędzić. Eksploatacja wraz z przetwarzaniem surowców mineralnych daje duży wpływ na gospodarkę państwa. Przemysł jest stricte związany z wydobywaniem i z przetwarzaniem pozyskanych surowców. Istnieje podział złóż mineralnych ze względu na ich użyteczność gospodarczą: surowce energetyczne, surowce metaliczne oraz niemetaliczne. Wszystkie dzielą się jeszcze na podgrupy, które określają ich pochodzenie.
Zasoby naturalne Ziemi nazywane są pozyskiwane ze środowiska przyrodnczego dla swoich potrzeb. Złoża mineralne zazwyczaj są pozyskiwane ze skorupy ziemskiej, w której znajduje się odpowiednie dla człowieka ich nagromadzenie. Ze względu na warunki i czas powstawania złóż, można wyróżnić następujące grupy: magmowe, osadowe i metamorficzne. Nazwy ich wzięły się od sposobu w jakie one powstały.
Złoża pochodzenia magmowego pochodzą od ruchów tektonicznych i procesów magmatycznych, a do nich należą przede wszystkim granity, bazalty i pumeks. Do złóż pochodzenia osadowego należy węgiel kamienny i brunatny oraz rudy żelaza. Powstają one w wyniku wietrzenia, osadzania oraz przeobrażania związków chemicznych w środowisku lądowym lub wodnym. Trzecim rodzajem złóż są złoża pochodzenia metamorficznego, które powstają wskutek ruchów tektonicznych i przenoszenia niżej skał i minerałów. Przykładem są złoża magnetytu czy grafitu.
Czas na odnawialne surowce, które charakteryzują się przede wszystkim szybką regeneracją swoich zasobów. Dzięki szybkiej odbudowie tych surowców jest umożliwiona równowaga w przyrodzie. Przykładem tych surowców może być: gaz pozyskiwany z atmosfery, wody za wyjątkiem głębinowych, gleby czy świat organiczny (roślinność lądowa i wodna, zwierzęta lądowe i wodne). Niestety, regeneracje gleb czyli rekultywowanie gleb jest kosztowne i często nie jest współmierne z zyskami, dlatego rezygnuje się z takiego sposobu. Surowce nieodnawialne, są to takie surowce, których bogactwa nie można zregenerować, naprawić, tylko należy wykorzystać określoną ilość obecną w przyrodzie. Do tych zasobów przyrody zalicza się następująco: surowce energetyczne (węgiel, ropa, torf czy gaz ziemny), rudy metali, surowce chemiczne i skalne oraz wody głębinowe.
Zważając uwagę na małą ilość surowców, których nie można odnowić, pozyskać na nowo, które nie mają zdolności regeneracji należy dbać o to, by zmieniać myślenie ludzi i próbować zastępować surowce tymi, które można w łatwy sposób pozyskać, a czas czekania na nie nie jest zbyt długi. Dbaj o środowisko, a środowisko zadba o Ciebie!
Problemy energetyczne świata i Polski – czy rzeczywiście jest się czego bać?
W związku z szybkim tempem rozwoju gospodarki światowej, następuje jeszcze szybsze wyczerpywanie się zasobów naturalnych. Na nieszczęście najwięcej wykorzystywane są zasoby nieodnawialne, takie, które potrzebują wiele lat na odtworzenie. Dla przykładu: węgiel kamienny potrzebuje najwięcej, bo aż 320 mln lat, ropa naftowa nieco mniej – 40 mln lat, najmniej zaś węgiel brunatny, w porównaniu z poprzenimi tylko 20 mln lat. Stojąc przed problemem wykorzystania wszystkich surowców mineralnych na Ziemi popularny staje się recykling, czyli odzysk surowców z wyrobów wcześniej wytworzonych. Istnieją zasady, którymi należy się kierować, aby uniknąć krachu energetycznego i jednocześnie umożliwić dalszy rozwój. Warunki, które umożliwiają dalszy rozwój gosporadczy są następujące: racjonalne eksploatowanie zasobów naturalnych Ziemi, eliminowanie wszystkich rabunków zasobów, przestrzeganie zasad ochrony surowców oraz wykorzystanie dóbr zastępczych.
Główne problemy energetyczne świata skupiają się na nadmiernym eksploatowaniu nieodnawialnych surowców i małym wykorzystaniu energii odnawialnych.
Problem pierwszy: wyczerpywanie się nieodnawialnych źródeł surowców.
Jak już wspomniano wyżej, surowce nieodnawialne ulegają powolnej regeneracji. Naukowcy obliczyli, że przy zachowaniu obecnego poziomu wykorzystywania surowców, węgla kamiennego wystarczy na 170 lat, węgla brunatnego na 230 lat zaś ropy naftowej na 30 lat a gazu ziemnego na 40 lat. Oczywiście, jeśli zmniejszy się zapotrzebowanie na te surowce, może ich wystarczyć na dłużej. Przykładowo: wyprodukowanie 1 miliarda KWh potrzebuje aż 500 tys. ton węgla kamiennego = w zamian można zużyć 10 ton węgla i 4g uranu.
Problem drugi: małe wykorzystanie energii odnawialnej.
Źródła energii odnawialnej otaczają nas prawie na każdym kroku, ponieważ zaliczają się do tego: siła wiatru, Słońce, woda czy ciepło wnętrza Ziemi. Mimo to, bardzo rzadko wykorzystywane są w pełni, ponieważ są za drogie. Najbardziej wykorzystują dobra naturalne państwa, w których warunki przyrodnicze pozwalają na dobre wykorzystanie. Są to: Norwegia (99% energii elektrycznej pozyskiwane jest ze spadku masy wody), Brazylia (93% energii elektrycznej jest pozyskiwanej za pomocą kolektorów słonecznych) czy Niemcy z pozyskiwaniem energii z wiatru. Jednak wiele państw, w tym Polska nie wykorzystuje energii odnawialnej w znacznej ilości. Obecnie w Polsce powstaje coraz więcej wiatraków, co pozwala na większe pozyskiwanie energii z siłowni wiatrowych. Zainteresowanie wzrasta również kolektorami słonecznymi, na które można uzyskać dofinansowanie. Zainstalowanie tych kolektorów jest kosztowne, ale po kilku latach korzystania z energii słonecznej koszt ten może się zwrócić.
Problem trzeci: nieoszczędne gospodarowanie energią.
Skutkiem nieoszczędności na rynku przemysłowym, oprócz zmniejszenia ilości dostępnych surowców jest także wzrost ich cen. Rozwiązaniem tego problemu może być polityka energooszczędna, która polega na usunięciu wszystkich sprzętów, maszyn, które charakteryzują się wysokim poborem tych surowców. Mowa tutaj o samochodach, których głównym paliwem jest ropa naftowa, ale także maszyn w wielkich fabrykach, które „odżywiają” się ropą naftową powodując dodatkowo wysokie zanieczyszczenie środowiska. Wciąż są prowadzone są badania, które mają na celu zastosowanie alternatywnych źródeł energii – które są korzystne, a które nie. Poruszane jest także szersze wykorzystywanie energetyki atomowej, chociaż problemem są duże odpady promieniotwórcze i ich składowanie byłoby dużym problemem dla państwa.
