W tym artykule opowiemy Wam o pochodzeniu i historii psa domowego. Do tej pory nauka nie rozstrzygnęła bezspornie kwestii pochodzenia psa. Tak do końca nie wiadomo czy jest on bezpośrednim potomkiem wilków, które tysiące lat temu przemierzały bezkresne połacie kontynentów. Nie ma również pewności co do tego, kiedy człowiek odkrył, że pies – zwierzę z natury stadne – może zostać udomowiony i pełnić role pożytecznego, nawet bezcennego towarzysza.
Najwcześniejsi przodkowie dzisiejszych psów różnili się znacznie między sobą rozmiarami i wyglądem, przypominając zarówno małe ssaki ,nieco podobne do łasicy, jak i wilki.
Psy należą do rodziny obejmującej poza nimi wilki, lisy, kojoty i szakale – łącznie ponad 30 współcześnie żyjących gatunków[2] rozprzestrzenionych na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. Jednak badania ich anatomii i wzorców zachowań wskazują przede wszystkim na wilki jako prawdopodobnego przodka psów.
Na podstawie odkryć archeologicznych można wysnuć wniosek, że już 12000 lat p.n.e. człowiek używał psów do polowań. W epoce brązu (3500 – 1000 p.n.e.) psy przypominające niektóre dzisiejsze rasy nie tylko brały udział w polowaniach, ale były również wykorzystywane do strzeżenia stad przed drapieżnikami. W tym okresie wykształciło się pięć typów psów, z którymi spokrewnione są wszystkie współczesne rasy. Były to: szpic, chart, pointer (pies myśliwski – wyżeł – obrazek obok), mastiff, owczarek ( pies pasterski). Dzięki intensywnemu krzyżowaniu, które miało miejsce na przestrzeni lat, powstały liczne odmiany psów o różnym przeznaczeniu i funkcjach – poczynając od ras odznaczających się zaciętością i odwagą a używanych do walki, kończąc na rasach szybkich i posłusznych, które wykorzystywano na polowaniach i w konkurencjach sportowych. Podróże człowieka do nowych, nieznanych zakątków globu w charakterze odkrywcy, kupca czy też żołnierza, przyczyniły się do dalszego wymieszania ras. Jedynie w przypadkach takich jak chart ibizyjski (występujący na Ibizie), albo pustynny chart perski saluki, udało się zachować czystość i niezmienność rasy przez tysiące lat, gdyż dane odmiany zamieszkiwały szczególnie izolowany obszar.
Odkopane kości mogą świadczyć nie tylko o tym, że pies był towarzyszem domostwa, jak i o tym, że służył za posiłek. Jednak nie tylko z prac wykopaliskowych pochodzą dowody dokumentujące związek człowieka z psem od niepamiętnych czasów. Świadczą o tym przede wszystkim pradawne malowidła, rzeźby oraz źródła pisane. To dzięki nim możemy się przekonać, jak pies wyglądał i jakim celom służył w zamierzchłych epokach. Przykładem źródeł niearcheologicznych są mozaiki podłogowe, z których wynika, że starożytni Rzymianie szczególnie cenili mastiffa jako psa myśliwskiego i stróżującego, wykorzystując go także do zabawy i sportu w cyrkach.
Starożytni Grecy również mieli swoje odmiany mastiffów i chartów, a mityczny trzygłowy pies Cerber miał rzekomo strzec bram Hadesu. Psy są w ogóle częstymi motywami w religii i mitologii. Niezliczone rzeźby, płaskorzeźby, malowidła i posążki przedstawiają różne rodzaje chartów, mastiffów a nawet bloodhounda – wykorzystywane przez ludzi na polowaniach, do ochrony stad i domostw a także jako zwierzęta do towarzystwa i zabawy (choć należy przypuszczać, że to zastosowanie było stosunkowo nowe w owych czasach).
Na przestrzeni lat rola psa w społeczności ludzkiej stale rosła. Pies z powodzeniem spełniał i funkcje zabawowe i sportowe, był używany do wykonywania pracy (np. pilnujący stada owczarek), oraz jako towarzysz i przyjaciel lub luksusowy piesek salonowy.
